Home Kennis In de strijd tegen zwerfafval zijn nu de blikjes aan de beurt

In de strijd tegen zwerfafval zijn nu de blikjes aan de beurt

2 november 2020
Edward Brans
en
Marije van Mannekes

Het kabinet is vastberaden om een oplossing te vinden voor de miljoenen blikjes die jaarlijks in het zwerfafval belanden. Eerder werden in de strijd tegen zwerfafval al maatregelen aangekondigd die het mogelijk maken om vanaf medio 2021 statiegeld te heffen op kleine kunststof drankflessen. Lees daarover ons eerder verschenen blogbericht. Metalen drankverpakkingen (blikjes dus) vielen toen echter nog niet onder de voorgenomen maatregelen. Daar komt met het Besluit maatregelen metalen drankverpakkingen van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, dat recent door de ministerraad is goedgekeurd, verandering in.

Ook metalen drankverpakkingen onderdeel van het probleem

In de toelichting bij het besluit wordt het belang van het aanpakken van blikjes in zwerfafval nogmaals benadrukt: volgens metingen van Rijkswaterstaat ligt het aantal metalen drankverpakkingen in zwerfafval namelijk een factor 2,5 hoger dan de aantallen plastic flesjes. Bovendien zijn blikjes goed te recyclen en zou een hoger recyclingpercentage een CO2-reductie kunnen opleveren van 23 kton. Blikjes kunnen in de genomen maatregelen dus absoluut niet worden vergeten. In het recente besluit wordt het Besluit beheer verpakkingen 2014, dat eerder al de mogelijkheid tot statiegeld op kleine plastic drankflessen invoerde, dan ook zodanig uitgebreid dat ook metalen drankverpakkingen onder de statiegeldregeling kunnen worden gebracht.

Voorwaardelijke maatregelen

De voorgestelde statiegeldmaatregel op het gebied van blikjes is echter, net zoals het geval bij de kleine plastic flessen, voorwaardelijk van aard. Wanneer de gestelde doelen (een reductie van 70 tot 90% minder blikjes in het zwerfafval, alsmede 90% recycling van blikjes) niet worden gehaald, zal in 2021 zal worden overgegaan tot de invoer van statiegeld op blikjes. Net als het geval bij de kleine plastic flessen zal de verantwoordelijkheid daarvoor komen te liggen bij de producenten en importeurs die de verpakkingen in Nederland op de markt brengen. De voorwaardelijke regeling leidde er voor plastic flesjes al toe dat deze per 1 juli 2021 aan het statiegeld zijn verbonden.

Voorbereidend werk

Uiteraard gebeurt het eventueel invoeren van statiegeld op blikjes niet van de ene op de andere dag. Een wettelijke regeling die dit daadwerkelijk verplicht stelt zal op z’n vroegst in juli 2022 in werking treden. Op de korte termijn zullen producenten en burgers in de praktijk dus nog niet te maken hebben met het heffen en betalen van statiegeld op blikjes. Mochten de gestelde doelen echter niet behaald worden, dan kan dit vanaf juli 2022 echter zomaar wél het geval zijn. Voor nu dus vooral voorbereidend werk.

Raadpleeg hier het Besluit maatregelen metalen drankverpakkingen